Alman sosyolog, psikanalist ve filozof Erich Fromm, “Sevme Sanatı” adlı kitabına “Sevmek Bir Sanat mıdır? Yoksa sevgi, kaderin bir lütfuyla şanslı olanlarımızın kapıldığı tatlı bir duygu mudur?” sorusuyla başlar ve tahminimizin aksine ilk önerme üzerinde durarak sevginin bir beceri olduğunu ve tıpkı diğer sanatlar gibi öğrenilebileceğini söyler. “Sevme Sanatı” adlı kitabı ilk okuduğumda, Fromm’un sevgiye … More Sevmek Öğrenilebilir mi?
Bilinçli bir varlık olmak ne demektir? Sanırım bu soruya verilecek belki de tüm cevapları kapsayan “Farkında Olma Hali” bilinçli bir canlının en önemli özelliği olsa gerek. “Farkındalık” hisseden, duyumsayan, düşünen, yargılayan, yorumlayan, mutlu olan, mutlu olmak isteyen, acı duyan, üzülen yani duyguları olan bir canlının tüm hayatını bilinçli bir varlık olarak geçirebilmesi için en önemli … More Uyanalım
Başkalarının bilincine neden bu kadar önem veriyoruz? Başka insanların bizim hakkımızdaki düşünceleri, bize olan bakış açıları neden bizim için bu kadar önemli? Bu soru, 20. yüzyılın önemli düşünürlerinden Varoluş Felsefesinin kurucu filozofu Jean-Paul Sartre’ın zihnini yıllar boyunca meşgul etmişti. Büyük düşünür bir gün, bir gazete haberinde, cebinde taksi ücretini ödeyecek kadar parası olmadığı için utancına … More Başkalarının Gözleri
21. yüzyıl dünyası, hızlı yaşanılan, kaotik bir alan. Sosyal medya, reklamlar ve popüler kültür aracılığıyla yoğun bir bilgi kirliliği içinde yaşadığımız bir yüzyıl. Bu yüzyılda bize sunulan mutluluk modelleri ise artık sadece tüketim üzerine kurulu bir hayatı idealleştiriyor. Bu sistem, mutlu olmanın yolunu daha fazla satın almak, daha çok tüketmek ve daha yüksek bir statüye … More Artık Geri Dönelim
Aydınlanma Dönemi, Reform hareketleriyle tetiklenen, Rönesans’la birlikte harekete geçen bir toplumun modernleşme sürecinin ilk aşamasıdır. Alman ekolü aydınlanma düşüncesi için çok büyük bir önem taşıyor olsa da Rönesans’ın başladığı yer İtalya, Reformun ki Almanya ise Aydınlanma Felsefesinin başladığı yer Fransa’dır. Fransız Aydınlanmasıyla Diderot, Montesquieu, Voltair gibi düşünürlerin fikirleri sayesinde aklı referans alan, bilime ve insana … More Modernitenin Başlangıcı
Modern insan teknolojik yaşamın kaotik yapısı içinde kendi içine dönerek, iç dünyasıyla birlikte dış dünyayı deneyimleyebilme yetisini unuttu. Dünyayı görme biçimimiz değişti. Artık insanlar öz’e değil, yalnızca göze çarpana, sadece gördüklerine odaklanıyor. Oysa gerçekten görmek, sadece gözle değil, bilinçle, kalple ve deneyimle mümkün değil midir? Unutmayalım ki gördüğümüz, dokunduğumuz, hissettiğimiz her şey yalnızca dış dünyaya … More Yabancılaşma
Beklemek, çoğu zaman edilgen bir eylem olarak görülür. Çünkü bekleyen, durağan bir zamanın içinde artık kendi eyleminin öznesi değil, sonucuna dönüşür. Yapılan bekleyiş bekleyene yabancılaşır. Durağan bir hal alır. Bekleyişin içindeyken zaman bekleyen için dursa da beklemenin “Zaman” kavramıyla anlam bulan bir anlamı vardır. Bekleyen kişi, hem duran hem de akan zamanın o tuhaf gizi … More Beklemek ve Umut Etmek: Varoluşun Sessiz Biçimi
Bir anlığına kendinizi bir nehirde sürüklenen bir yaprak gibi düşünün. Akıntı sizi nereye götürürse oraya gitmek zorundasınız, çünkü o an suyun esareti altındasınız. Peki, insanın içinde hissettiği yoğun duygular da aynı şekilde bizi sürüklüyor olabilir mi? Öfke, korku ya da aşk duygusu içindeyken verdiğimiz kararlar gerçekten bize mi ait, yoksa bilinçdışımızın kontrol ettiği bir yönlendirme … More Etika’da Duygunun Esareti
“Düşünün çünkü henüz yasaklanmadı” Areopagitica – John Milton Tarih bize göstermiştir ki, düşüncenin baskı altına alınmadığı, herkesin fikrini özgürce dile getirebildiği dönemlerde insanlık büyük ilerlemeler kaydetmiş; bu ilerlemeler, kültürel ve toplumsal sıçramalarla tarihin seyrini değiştirmiştir. Bu özgür düşünce dönemlerinin belki de en önemlisi, 14. ve 15. yüzyıllarda yaşanan büyük kültürel ve entelektüel canlanma dönemidir. Avrupa’nın … More Özgür Düşüncenin İzinde
Eskiden, uzak dağ köylerine, uzun kış gecelerinde hikâyeler taşıyan eski zaman hikâyecileri gelirmiş. O hayalimizden bile uzak dağ köylerinin üzerinde, aylarca bıkmadan esip gürleyen kışın sert ayazı, sadece kurumuş toprağı, evlerin kerpiç damlarını, gürül gürül akan nehirleri değil, hafızayla örtülü bir bekleyişle sıradanlaşan insanların bakışlarını, yüreklerindeki yalnızlığın çığlığını hatta insan silüetlerini yok eden zamanın akışkanlığını … More Eski Zaman Hikâyecileri
Bugün biraz modernlikten bahsetmek istiyorum. Hani şu her şeyi dönüştüren, yaşamımızın her köşesine sirayet etmiş o büyük değişimden. Ama merak etme, karmaşık felsefi tanımlarla boğmayacağım seni. Gel, istersen bu konuyu daha sade ve samimi bir dille konuşalım. Modernlik denilince çoğumuzun aklına önce teknoloji gelir. Akıllı telefonlar, hızlı trenler, yapay zekâ… Birde başına “Modern” kelimesini koyduklarımız … More Modernlik: Özgürlüğün ve Yalnızlığın Kesiştiği Yer
“Kadın doğulmaz, kadın olunur” cümlesiyle başlayan Simone de Beauvoir’ın “İkinci Cinsiyet” adlı ünlü eseri, feminist düşüncenin temel eserlerinden biri olarak kabul edilir. Geçtiğimiz hafta bu önemli yapıtın “Gülnur Acar Savran” çevirisiyle Koç Üniversitesi Yayınları tarafından yayımlanan ilk cildini okumayı tamamladım. Bu yazımız, iki ciltlik eserin ilk cildi üzerine olacak. Kendisi de bir Varoluşçu olan Simone … More “İkinci Cinsiyet” Kitap Analizi: Birinci Cilt
Yirmi birinci yüzyıl insanı “Anlamı” unuttu. Sanki “Anlam” Platoncu bir göğün idealar evreninde donup kalmış ve artık gölgesi bile dünyaya vurmayan formlar gibi algılanıyor. Oysaki “Anlam”, insanla başlar. Dünya, kendi anlamını kendisi veremez. Çünkü hayat dediğimiz şey rastlantılarla örülmüştür. Ancak insan, bütün bu rastlantısallığa biçim verebilir. Yaşanan her an, çekilen her acı, duyulan her sevinç, … More Anlam İnsanla Başlar
İnsanlar felsefeyle ilgilenmekten çoğu zaman korkarlar çünkü felsefe varsayımları yıkarak kendini inşa eden bir eylemdir. Bunun nedeni de çok açıktır; varsayımları ortadan kaldırmadan gerçeğe ulaşamazsınız. Ve gün gelir bir avuç gerçeği bir kamyon dolusu olasılığa tercih ettiğiniz gün felsefe yapmaya başlarsınız. Bu yolculuk genellikle bir şeyleri merak ettiğinizde başlar, ki felsefe yapmak bir şeyleri merak … More Hayatın Saçmalığı Üzerine Düşünmek
Bir gün daha sona erecek. Yine bir şeyler seçeceğiz bugün. Uyanmayı, çıkmayı, susmayı, konuşmayı, görmezden gelmeyi… ya da cesaret edip bakmayı. Her şey bir seçim değil mi zaten? Seçimler, seçimler, seçimler! Biz seçim yaptıkça önümüze gelen yeni seçenekler, her seçimden sonra karşımıza çıkan yeni olanaklar, seçimlerimizle oluşan yeni bir dünyanın içinde yaşadığımız yeni hayatlar ve … More Anlamı Olan Sensin
İÇİMDEN GEÇEN CÜMLELER 