Immanuel Kant Neden Önemlidir?

Felsefe kümülatif bir bilgidir birikerek çoğalır. Bu nedenle felsefe tarihindeki tüm düşünürler belirli bir öneme sahiptir. Ancak benim için tüm filozoflar içinde Kant, Hegel ve Marx’ın yeri her zaman ayrı olmuştur. Çünkü üçü de kendi oluşturdukları felsefeleriyle düşünce sistematiğini değiştirmiş, kendilerinden sonra gelen tüm düşünürlere büyük bir yol açmışlardır. Fakat hepsinden önemlisi tabii ki yine … More Immanuel Kant Neden Önemlidir?

“Feuerbach Üzerine Tezler”: Kısa Bir İnceleme

Hegel 1831’de öldü. Fakat Hegel’in düşünceleri hem yaşarken hem de o öldükten sonra felsefe tarihinde büyük değişimler yaratmıştı. Özellikle Hegel’in “Mutlak İdea” düşüncesi Modern Felsefenin doruk noktasına oturmuştu. O dönemin Hegelcileri “Mutlak İdea” düşüncesine çok değer veriyor bu düşüncenin felsefe, devlet, kültür ve toplumsal hayatın tüm biçimlerinin ilerleyişini açıkladığına inanıyorlardı. Hegelci idealistlere göre her şey … More “Feuerbach Üzerine Tezler”: Kısa Bir İnceleme

“JOUİSSANCE”

Alman aktivist filozof Albert Schweitzer, 1952 yılında Nobel Barış Ödülünü Oslo’da alırken tüm insanlığa şöyle sesleniyordu: “Olayları oldukları gibi görmeye cesaret edelim. İnsan, insanüstüne yükselmiştir. Ama insanüstü güce erişmemize rağmen maalesef insanüstü bir akılcılık gösteremiyoruz. Artık şu gerçeği itiraf etmenin zamanı gelmiştir: Üstün insan, gücünün artmasıyla birlikte, gerçekte zavallı ve acınacak bir insan haline gelmiştir. … More “JOUİSSANCE”

Mutlak Ruh: Hegel Felsefesindeki En Yüce Gerçeklik

Georg Wilhelm Friedrich Hegel, felsefi sistemini evrensel bir bütünlük üzerine inşa etmişti. Bu sistemin zirvesinde ise “Mutlak Ruh,” vardı. Hegel’in felsefesinde Tin, Geist, İde, Mutlak, Mutlak Zihin adını verdiği “Mutlak Ruh” kavramı, evrenin nihai gerçeğini ve en yüksek bilinç düzeyini temsil eden temel bir öğedir. Evrende var olan en yüksek bilinç düzeyidir ve evrenin bütününü … More Mutlak Ruh: Hegel Felsefesindeki En Yüce Gerçeklik

Her şey sadece öznel algıdır: Solipsizm Dünyası

“Her şey sadece öznel algıdır” ifadesi, öznel deneyimden başka hiçbir şeyin gerçek olmadığı anlamına gelir. Peki bu cümle doğru mudur? Eğer cevabınız “evet” ise Solipsizm ‘in dünyasına hoş geldiniz! Solipsizm, %100 emin olabileceğimiz tek şeyin kendi zihnimiz ve deneyimlerimiz olduğunu söyleyen felsefi bir düşüncedir. Solipsizme göre, kendi bilincimizin dışındaki her şey ve herkes, dünyanın ve diğer … More Her şey sadece öznel algıdır: Solipsizm Dünyası

Vedalaşmak 

Kolay değildir vedalaşmak. Bir dostla, bir sevgiliyle, bellekte kök salmış bir anıyla, bir alışkanlıkla vedalaşmak kolay değildir. İnsanın sevdiği bir şeyle vedalaşması hiç kolay değildir.  Çünkü her veda mutlaka bizden bir parçayı da alıp götürür ve çoğu zaman geride kalan çok büyük boşluklardır sadece.  Ve bu boşluklar bazen o kadar büyüktür ki, yeri dolmayacak, başka … More Vedalaşmak 

Beklemek

Farkında mısınız “Beklemek” kavramını hissettirmeden, yavaş yavaş hayatımızdan çıkarttılar; yeni favori kelimemiz ise “Şimdi” oldu. Artık yaşadığımız yüz yılda beklemek gibi bir sabrımızın kalmadığını düşünüyorum. Hatta giderek hayatımızdaki herhangi bir şey için bekleme zorunluluğu olabileceğinin düşüncesini bile yitirdik. Belki de sırf bu yüzden artık bir tabak yemeğimizi ocağın üstünde ısıtmak için bile on dakikamızı ayırmak … More Beklemek

Sanayi Devrimi ve Marksist Felsefe

Sanayi Devrimi hem ekonomik hem de toplumsal anlamda dünyanın yapısını köklü biçimde değiştiren hatta günümüz toplumlarını bile hem olumlu hem olumsuz anlamda etkileyen bir dönüm noktasıdır. 18. yüzyılın sonlarında İngiltere’de başlayan ve zamanla tüm dünyaya yayılan bu devrim, üretim süreçlerinden günlük yaşama kadar birçok alanda hayatın dinamiklerini etkilemiş ve halen de etkilemeye devam etmektedir. 18. … More Sanayi Devrimi ve Marksist Felsefe

Eros, Philia, Agape, Storge

Sevgi, insan ruhunun en derinlerinde yatan belki de hayatımızın özünü şekillendiren en güçlü duygularımızdan birisidir. Fakat bu duygumuzun diğer duygularımıza nazaran karmaşık ve çok katmanlı yapısı, yalnızca bireyler arasındaki ilişkilerde değil, tüm yaşam içinde rol oynamasını sağlıyor. Antik Yunan metinlerine bakarsanız, sevgiyi tarif etmenin günümüzde kullandığımız gibi tek bir yolu olmadığını görürüsünüz. Günümüzden 2500 yıl … More Eros, Philia, Agape, Storge

Meta Fetişizmi

Meta fetişizmi hayatımıza girdiğinden beri artık hayatımızdaki nesnelerin özneleştiği, öznelerin ise nesneleştiği bir dünyada yaşıyoruz. “Emek-Değer Teorileri” adlı bir önceki yazımızda ve daha önce yazdığım “Meta Nedir?” adlı yazımızda “Meta” kavramını şöyle tanımlamıştık; “Meta her şeyden önce, bizim dışımızda bir nesnedir. Üretilen ve üretilirken emek harcanılan ve belki de en önemlisi sahip olduğu özellikleriyle bizim … More Meta Fetişizmi

Emek-Değer Teorileri

Önce “Emek” kavramın kelime anlamının ne olduğuna bakalım. İktisat kitapları bu kavramı şöyle tanımlıyor; “Mal veya hizmet üretimi sırasında ortaya konan insan kaynağıdır. Üretimi gerçekleştirenlerin fiziksel ve düşünsel katkılarının tamamıdır.” Mal ise yani Marx’ın deyişiyle “Meta” ise “yaşam için gerekli, yararlı ya da hoş herhangi bir şeydir”, insan gereksinmelerinin konusu, sözcüğün en geniş anlamıyla, bir … More Emek-Değer Teorileri

Dunning – Kruger Etkisi; Cahil Cesareti

1999 yılında iki Amerikalı psikolog David Dunning ve Justin Kruger, “Unskilled and Unaware of It: How Difficulties in Recognizing One’s Own Incompetence Lead to Inflated Self-Assessments” adlı bir makale yayımladılar. Psikoloji dünyasının bir anda gündemine düşen makaleleri yayımlandığında henüz makalelerinde açıklamaya çalıştıkları teorilerinin psikoloji dünyasını bu kadar etkileyeceğini hatta bu teorileriyle tarihe geçeceklerini bilmiyorlardı. İlerleyen … More Dunning – Kruger Etkisi; Cahil Cesareti

En İyi Ahlaki Sistem Hangisidir?

Tarihin her döneminde gerek filozoflar gerek din adamları bu sorunun cevabını aramış hatta içlerinden bazıları insanların en doğru ve en ahlaklı şekilde nasıl yaşayacaklarını bulduklarını iddia etmişlerdir. Ancak yirmi birinci yüzyılı yaşadığımız şu günlerde bile halen bu sorunun net bir cevabının verilmediğini görüyoruz. Öyleyse gelin bu yazımızda dilimiz döndüğünce “Ahlak Felsefesi”‘nin bir ucundan giriş yaparak … More En İyi Ahlaki Sistem Hangisidir?

Henry David Thoreau: “Walden”

Modern yaşamın karmaşası içinde, bireyler giderek kendilerine yabancılaşma duygusuyla yüzleşiyor. Kapitalist sistem, insanları yalnızca ekonomik varlıklar olarak görerek, insan ilişkilerini ve duygusal bağları yüzeyselleştiriyor. Şehirlerin gri beton yapıları arasında kaybolan insanlar, her sabah işe gitmek için evlerinden çıktıklarında, kendi içsel dünyalarından uzaklaştıklarını hissediyorlar. Şehir yaşamı, bir yandan birey için birçok fırsat sunsa da diğer yandan … More Henry David Thoreau: “Walden”

Aşkı Anlamak İçin: “Anna Karenina”

Eğer Tolstoy’dan söz ediyorsak yazdığı bütün eserleri bir yana bırakıp iki eserinden bahsetmemiz gerekir diye düşünüyorum. Biri “Savaş ve Barış” ki henüz okumadım diğeri ise bir kez okuyup etkisinde fazlasıyla kaldığım “Anna Karenina”. Bu yazıda sizlere yayınlandığı 1877 yılından beri tüm zamanların en çok okunan klasiklerinden “Anna Karenina”’dan bahsetmek istiyorum yani büyük bir aşktan… Bence … More Aşkı Anlamak İçin: “Anna Karenina”